sokrates
- 2(bkz: sokarım onun tezine)
- 3platon'un hocası olan filozof. düşünceleri yüzünden zehir içirilerek ölüme mahkum edildiği söylenir. kimilerine göre ise intihar etti deniyor. toprağı bol olsun diyelim...
(bkz: bilgi erdemdir)
(bkz: bildiğim tek şey hiçbir şey bilmediğimdir) - 4gençliği yozlaştırmak ve yeni tanrılar ortaya atmak gibi suçlamalarla karşı karşıya kalmış ve yapılan oylamaya göre, küçük bir farkla ölüm cezasına mahkum edilmiştir. kendisine atina'yı terketmesi durumunda cezasının da kaldırılacağı söylenmiş fakat sokrates bunu kabul etmemiştir. hayatı boyunca kendine doğru gelen şeyleri yapmayı seçen sokrates, burada da kendisine doğru gelen seçeneği tercih etmiş ve tüm jüri üyelerinin önünde içtiği baldıran zehiri ile yaşamına son vermiştir. zaten sokrates'i sokrates yapan en önemli özellik de budur.
hayatı boyunca hiçbir eser yayımlamamıştır. hiçbir zaman da bir şey bildiğini iddia etmemiştir. daha doğrusu hiçbir şey bilmezmiş gibi görünmeyi tercih etmiştir. karşısındaki insanlara öğretmen edası ile ders vermek yerine onlarla diyaloğa girmiştir.
mahkeme esnasında yaptığı savunma konuşması ise öğrencisi platon tarafından kitap haline getirilmiş ve günümüze kadar orijinalliğini korumuştur.
(bkz: sokrates'in savunması) - 5hayata gözlerini 82 sinde yummuş antik yunan filozofudur kendileri, Fenarete'nin de biricik oğluşudur bu değerli zat.
- 6bilgiye ulaşmak için soru sormalısın görüşünü savunan düşünür
- 7okuyarak, bilerek erdemli olunacağını düşünmesi söylemesi dışında beğendiğim, kendisinden sonrakilere yazılı bir eser bırakmamış güzel bir abimizdir.
- 8(bkz: hard troll)
- 10(bkz: bir de haklı yere mi öldürülseydim)
(bkz: adamlık kokan hareketler) - 11Sokratese göre tüm bilgilerimiz doğuştan zihnimizde hazır bulunur.öğretmen öğrenciye hiçbir şey öğretmez,sadece doğuştan onda bulunan bilgileri hatırlatır.
Sokrates tüm bilgilerimizin zihinimizde olduğunu göstermek için diyalektik yöntemini kullanır.bu yöntem iki aşaması vardır.ilki alay,ikincisi de doğurtmak.alay, karşılıklı konuşmayı kapsar.bu konuşmada sokrates karşısındaki kişiye hiçbir şey bilmediğini göstermeye çalışır.yani alay eder.bu aşama kişinin zihnini yanlış bilgiden arındırmak için yapılır.böylece ikinci aşamada kişinin aklında doğuştan var olduğunu kabul ettiğimiz bilgiler açığa çıkar - 12rahmetli filozof etik ve felsefe alanında kendisine rehberlik eden bir daimon 'un olduğunu söylermiş.içindeki bu sesin kendisine rehberlik ettiğini de söylüyormuş.
(bkz: platon)
(bkz: sokrates'in savunması) - 13Kendimde bir eksik olarak gördüğüm , bilgisiz ve tamamen ilgisiz olduğum felsefe alanında kendisinin oldukça iyi olduğunu bildiğim kişi.
Bir de sokrates denince büyüme çağlarımızın travması olan şovlarından birinde ata demirerin o aptalca espirisi geliyor aklıma. Bilinçaltımı kontrol edip silebilsem keşke bunu - 14"bildiğim tek şey hiçbir şey bilmediğimdir." dediği söylenen yunan filozof. Bilim ve fene fevkalade önem veren yunan toplumu bunu duyunca "ulan matematik fizik uzay falan dururken ne diyo bu senin yüzünden ilerleyemiyoruz" diyerek idamını sağlamıştır. Bu tutumları sayesinde bugün batı toplumu bizden ileridedir. Aman dostlar, galaksi falan dışında konuşmayınız geride bırakıyorsunuz bizi..
- 15şimdi kendisi için şenol güneş'in de bahsettiği bir hikaye var. kısaca karısı, sokrates götürülürken "haksız yere ama" gibi bir serzeniş içeren söz söylemiş. ardından sokrates "haklı olsa daha mı iyiydi hanım" demiş.
yahu şimdi özellikle antik çağdan kalan metinlerde bolca safsata ve konuyla ilgisiz konuşmalar oluyor. tamam haklı ama konuyla ilgisi yok. kadın orada adaletin yanlış kullanıldığına dikkat çekmek istemiş. burada ona ya doğru olsa şeklinde bir açıklama yapmak saçma.
ben bunların kökenin platon olduğuna inanıyorum. devlet kitabında da adamlar bir şeyler soruyordu. sokrates konuyla ilgisiz bir şeyler anlatıyordu hep. adamın biri "ya eğriler niye kazanırken doğrular kaybediyor" diye sorduktan sonra adam ütopik devlet oluşturdu ya. ne ilgisi var diyor insan kendi içinden.
üstüne kitaptaki akış bozulmasın diye bütün itirazları susturmuş sanırım platon. "ama sokraaaat" demeye kalmadan sokrates kitapta "sikerim belanı ha yavşak, öyleyse öyle uzatma" tarzı bir tavır takınıyor. ayıp... neyse ki bu ütopyalar sonradan daha değişik şekillerde ele alınmış.
ilk safsataların oluşturulmasının bu yıllara rastlaması sanırım tesadüf olmamakla birlikte sanırım antik yunan'da kimin ağzı laf yapıyorsa ona aşırı rağbet varmış. - 16antik yunan’ın aysun kayacı’sıdır. zamanında öğrencisi platon’un kitaplarında bundan bahsedilmiştir.
hatta bir sohbet esnasında sokrates demokrasiden konuşurken şu soruyu sormuştur; “bir geminin yönetimini gemide bulunan herkese mi bırakırsınız, yoksa gemiciliğin ve denizciliğin ne olduğunu bilene mi?” sorduğu soruya karşılık “denizciler” cevabını alınca; “peki bir ülkeyi yönetecek insanların seçimini, ülke yönetimi ve entelektüel bilgisi olmayan insanlara nasıl bırakabiliriz?” diye karşılık verir.
sokrates’e göre demokrasi cahil insanlara seçme hakkı verirse, en iyi lider olan değil en iyi demagoji yapabilen seçimleri kazanır. siyasetçiler ve politikacılar kendilerinin liderlik vasıflarını değil, demagog olmak için gereken vasıflarını geliştirir. seçim propagandaları bunun üzerine gelişir.
peki olması gereken ne?
sokrates olması gerekenin, seçmen kitleyi eleyecek bir eğitim olduğunu öngörmektedir. yani yönetimi seçecek kitle bunun eğitimini almalıdır.
eğitimli ve entelektüel kitle yönetimi seçerken, yönetimi seçmek isteyen kitle eğitim almak için çabalayacaktır. eğitim almak için çabalayan bir toplum, liderini en eğitimli şekilde seçer.
kısacası sokrates: “dağdaki çoban ile benim oyum bir mi?” diye taaaaaa asırlar önce düşünmüştür. sokrates, aysun kayacı’dır. - 17En sevdiğim filozoftur.
Sokrates'in savunması'nı okuduktan sonra hele ayağa kalkıp alkışlamak istedim.
(bkz: karakter sahibi olmak)
Müthiş bir bilgi açlığı var, pazar yerinde insanları durdurup tabiri caizse bilgi dilenen, öğrenme aşkıyla yanıp tutuşan bir adam.
Vallahi hayranım. Severim böyle babaları. - 18Çirkin bir insanmış, sanırım onun şansı antik Yunan döneminde medeni bir toplumda yaşaması diyebiliriz. Baba bir filozof, düşünceleri ile pek çok filozofu etkilemiştir.
"Tek bildiğim şey hiçbir şey bilmediğimdir" sözü uydurmadır, ona ait değildir. - 19''bir soru bin cevaptan daha tehlikelidir'' diyen büyük filozof. ikna tekniği insanlara sürekli soru sormasına dayanır. sorduğu sorularla gerçekliğin ikna etmeye çalıştığı kişinin ağzından dökülmesini sağlar.
sokrates tarihin en devrimci hakikat savaşçılarındandır. hakikatin savaşını halkın içinde, hakikati onlarla beraber arayarak verir. kutsal olan her şeyi rededer. çünkü kutsallık, hakikatin içine atılmış bir virüstür. insanın kendisinden her geçen gün daha çok yabancılaşmasını sağlar.
döneminin egemenleri, sokrates'in halkı kendi gerçekliklerine her gün daha çok yaklaştırdığını gördüğü için idama mahkum etmişlerdir.
idamına saatler kalmışken bile insanlara on binlerce yıl yetecek kadar değerli dersler vermiştir.
sokrat, idamını beklerken bir öğrencisinin saz çaldığını görür. ondan bunu kendisine de öğretmesini ister. öğrencisi çok şaşırır ve der ki;
''hocam sen ki dünyada her şeyi bilen insansın, şimdi ölüme giderken bunu öğrensen ne olacak?''
sokrat, tarihte söylenmiş en önemli sözlerden birini o zaman söyler;
''bu hayatta tek bir şey varsa bildiğim, hiç bir şey bilmediğimdir''
karısı onu idama götürürlerken der ki;
''seni haksız yere idam ediyorlar ve bu beni mafh ediyor''
sokrat; ''yaa haklı yere idam etselerdi? bence böyle olmadığı için sevinmen lazım''
gerçeğin büyük savaşçısı, zalimlerden can dilenmeyerek, kendisinden binlerce yıl sonra yaşayacak bütün onurlu insanlara da güç vermiştir. - 20kimse bilerek kötülük yapmaz diyebilecek kadar temiz hatta temiz ne be, müthiş bir adamdı.
Tabii bu beyanından sonra ben, seni var ya çok üzerler, dedim.
(bkz: doğruları söylediği için idam edildi)
Büyük filozof. Felsefe bir din olsa tanr.. Neyse. - 21Seni de haksız yere idam etmişlerdi, ne demiştin onlar hakkında ey sokrates!
Haklı yere idam etseler daha mı iyi olurdu.
Nur içinde yatsın.
Yunan Felsefesinin kurucularındandır. Milattan önce 399 yılında atina'da idam edilmiştir.
" ... Sonuç olarak Atina siyasetine yem oldu Sokrates. Felsefe yapmadan yaşamak yerine sonsuza dek yankılanacak felsefe amaçlı bir ölümü tercih etti. Gençleri ayartmak ve şehir tanrılarına bilmem ne yapmak gibi suçlardan mahkum oldu... Uzanırken dostu Crito’ya –”Asclepius’a bir horoz borcumuz var, ödemeyi unutmayın” dedi. Zehir vücudunu iyice etkiledi. Sonra da hep yaşadı." - 22Her erkek gibi karısından çok çekmiştir.
Kocan Sokrates ama yine dırdır. Belki de karısı hayatı sorgulamasına yardımcı olmuştur. Rip - 23Platonun hocasıdır. Hakkındaki çoğu bilgi platon sayesinde günümüze ulaşmıştır. Kendisinden önceki filozoflar Evren'in ham maddesi, oluşumu gibi o donem icin bilimsel denilebilecek şeylerle ilgilenirken kendisi daha çok ahlak ve siyaset ile ilgilenmiştir. Bu bakımdan Yunan felsefesi Sokrates öncesi ve sonrası olarak ayrılabilir.
Ayrıca şunu da eklemek gerekir ki Sokrates öncesinde de Thales, anaksimandros, anaksimenes, Pisagor, parmenides, herakleitos gibi pek çok önemli Yunan filozof vardır - 24öykü herkesin malumudur. sokrat'ı idama götürürlerken karısı arkasından ''seni suçsuz yere idam ediyorlar bu beni mafh ediyor'' diye bağırır.
sokrat'da ''haklı yere idam etseler o zaman daha fazla yanardın üzülme'' der.
sokrates'den 3000 yıl sonra cezaevinde düşünceleri yüzünden yatan on binlerce hakikat savunucusuna sezen'den bir şarkı bırakıyorum;
ter döküyor dört duvar ter bense beklerim bir gün mutlaka
ters dönecek anahtarlar bir gün elbet çıkacaksın ışığa
sen aydınlığa ben sana hasret
gel eritir demirleri bendeki ateş
bir gün açılır açılmaz sandığın kapılar vurunca güneş
bir karanlık daha erişti güne saat neredeyse beş
sen aydınlığa ben sana hasret
gel eritir demirleri bendeki ateş
gün bizim güneş bizim, göğsümüzde ateş bizim
el ele olduğumuz o gün gülmek bizim
dün bizim yarın bizim, yana yana sevmek bizim
hasrete vurduğumuz göz göz yürek bizim
süsledim gelin misali gençliğimi sandığıma kaldırdım
sensiz geçen yılları sildirdim sana yeni zaman aldırdım
sen aydınlığa ben sana hasret
gel eritir demirleri bendeki ateş
gün bizim güneş bizim, göğsümüzde ateş bizim
el ele olduğumuz o gün gülmek bizim
dün bizim yarın bizim, yana yana sevmek bizim
hasrete vurduğumuz göz göz yürek bizim
gün bizim güneş bizim, göğsümüzde ateş bizim
el ele olduğumuz o gün gülmek bizim
dün bizim yarın bizim, yana yana sevmek bizim
hasrete vurduğumuz göz göz yürek bizim - hocam, sokrates idam edilmedi.
- idam edildi. idam edilmek deyince ilaa kelima anlamı asılmak değildir. o asılarak idam edilmektir. sokrates baldıran zehiri içmek yoluyla idam edildi.
- idam cezası denildiğinde akla kabaca gelen şeyler; darağacı veya elektrikli sandalye oluyor. zehirlenmek bir çeşit ölüm cezası ama anlatırken idam yerine zehirlenerek ibaresini de ekleseydiniz daha iyi olurdu. ayrıca sokrates'in ölmeden önce kriton’a olan son sözü şudur: kriton, asklepios’a bir horoz borcumuz var, dostlar ödemeyi unutmasın sakın.