kayıt

şah

  1. 5
    şahbaz olmadan önceki evre.

    (bkz: şah iken şahbaz olmak)
  2. 4
    pasif, bir köşede korkudan sinmiş bir şekilde diğerlerine bakan, titrek adımlarla birer birer ilerleyen, arada sırada hadi ne zaman rok yapacaksanız yapın diye inleyen bir insan görünüşü veren satranç taşı.
  3. 3
    padişah, hükümdar, özellikle de Afgan ve İran hükümdarlarına verilen ad. Bu unvan tarihte ilk kez İran'da Akamanış adlı hükümdar ailesi tarafından kullanılmıştır. Hükmetmek anlamına gelen "hşay" ya da "hşayasiya" kökünden türeyen bu unvan aynı zamanda Tanrısal bazı güçleri de elinde bulunduran ve özellikle de İran şahlarında, Şiî mezhebinin lideri olmaları nedeniyle dinî yetkilere de sahip olan bir hükümdarı niteler. Bugünkü biçimi ve anlamıyla ilk kez İranlı şair Firdevsi tarafından kullanılan ve "Şehnamesi"yle yayılan terim, sonradan hep böyle kullanılmaya devam etmiştir. Diğer yandan dinî bir anlam taşıyan bu terim Tanrı, sevgili, halk gibi anlamlara da bürünmüş, Şiî ve Alevî edebî yapıtlarında böyle çeşitli anlamlarda kullanılmıştır. *
  4. 2
    satrançta bir taş. oyun bu taşın mat edilmesine dek sürer.
  5. 1
    eski türk devletlerinde baştaki kişilere verilen ünvanlardan biri...