41
birilerinin ingilizce tarafından işgal edildiğini düşündüğü dil.
zamanında böyle düşünen biri için şunları yazıvermiştim:
bak, feyza hepçilingirler nerede yanılıyor biliyor musun: "dilin bazı kuralları var, anlaşmak için o kurallara uyman gerekir. bu kurallarla oynama! oynatma!" bu yanlış. dil yaşıyor! öldürezmesin onu. nasıl yaşayacağına da karışamazsın!
dilin kurallarını, tdk ya da herhangi bir kurum koymuyor ki: hayat/ toplum koyuyor. sen ingilizce dizi, film izle, ingiliz edebiyatını önemse sonra da "ingilizce türkçeyi işgal ediyor!" de; bu doğru mu? ayıp bir defa! ingilizce şarkı ile kız tavla ama ingilizceyi aşağıla! olmaz bu. ingilizce girebilir senin diline. bu yanlış değil. sen de zamanında türkçe ile onu sarhoş etmişsin. etimolojik ingilizce sözlük karıştır, şaşırırsın.
dil; toplumun/ insanın etkilendiği alanı, gücü yansıtır. biz anglosakson kültüründen etkileniyoruz, bugün. etkilenmek ayıp değil. bugün '100 temel eser'den kaçı anglosakson baktın mı? elli yıl önce ingilizlerin esamesi okunmuyordu kültür alanında. o dönemin çeviri kitaplarına bak anlarsın. ingiliz edebiyatı çevirilerini bile fransızcadan yapmışlar. tıpkı bugün orjinal fransızca metinleri ingilizceden çevirdikleri gibi.
türkçe nesrin şahı ahmet hamdi tanpınar denemelerinde bir yığın fransızca kelimeyi olduğu gibi yazar. neden? "karşılığı yok" diye. dil böyle zenginleşir. çalarak, kuralı hiçe sayarak. gramere bağlı kalırsan yoksul kalırsın.
yolda çevir gençleri kaçı hangi dilde müzik dinliyor? hangi dilde küfrediyor? anlaşıyor mu bu çocuklar o şarkılarla? dil sadece buna yarar: derdi anlatmaya.
kimliğini böyle oluşturur birey. elli yıl önce fransızca idi etkilenilen dil/ kültür. daha öncesinde, iki asır öncesinde farça/ arapça idi; şimdi ingilizce. ha, bu demek değil ki ingilizce hükümranlığı altındayız, öyle düşünme: bir asır sonra, ingilizce senden etkilenecek: ingilizcenin arapça/ farsçadan aldığı kelimelere bak: fakirleşmemiş; zenginleşmiş. ayıp değil bu. kelime al, hatta gramerin değişsin: dil yaşadığını yansıtır. aynayı suçlayamazsın. oysa feyza hepçilingirler aynayı suçluyor. aynayı suçlayınca yaradılışı yargılarsın. o zaman "sen kimsin arkadaş!" derler. haklılar da.
"off" kelimesinin anlamı değişivermiş türkçe'de değişsin: yaşıyor demek ki dil/insanlar; hayatı dile bakınca görsün. ne için konuşuyor, yazıyorsun? anlaşmak için. hangi dili kullandığın mühim değil. hangi kelime, kullandığın kelime hangi dilden mühim değil: yoksa şekspir efendi oturup ağlardı dilinin fakirliğine. şekspirin (bak okunduğu gibi yazdığım için kızma sakın; türkçe böyle!) kullandığı kelimeler oradan buradan; ingilizler neden dünyaya saldırmış? ada ülkesi ondan. dili de bir yığın dilden kelime devşirmiş. gurur yapmamışlar. zenginlik demişler. anlıyor musun?
dil, riyakar değildir: senin ilişkilerini, ilgini saklayamaz! dil, saklamak için değildir; saklayarak anlaşamazsın. bugün amerika'yı, ingiltere'yi saklayamazsın. çocuklar ingilizce ile kafa buluyor, neşeleniyor, şaka ediyor; bunu denetleyemezsin: dükkan isimlerini, marka isimlerini değiştir; gerçek değişmez!
40
Yabancıların ş ve ç seslerinden ötürü olsa gerek kuş cıvıldamasına yahut akarsu sesine benzettiği dil,dilimiz. Ayrıca ünlü uyumu kuralından dolayı oldukça melodik buluyorlar.
39
bünyesinde çok fazla yabancı kelime bulunduran güçsüz bir dildir. fransızcadan,arapçadan ve farsçadan çok fazla kelime devşirmişlerdir. bir arabın türkçe öğrenmesi yada bir türkün arapça öğrenmesi oldukça kolaydır.
38
Verbix sitesinde de çok abartmışlar. Örn: gide miymişim? Bu ne la. Hee önceki hayatımda André gide idim ben ahuahuahau
37
3 ayda öğrendiğim, çok zor olmayan dildir.
36
ciddi ciddi zor bir dil.
sadece her gün kullandığımız "gitmek" fiilinin çekimleri bile şu şekilde.
www.verbix.com/...
biz işsiz miyiz ki bunların hepsini ezberlemişiz? sayfanın sonuna giderken bile parmağım ağrıdı.
34
türklerin iletişim için kullandıkları dil.
32
dünyanın en çok kullanılan 5. dili. çince, ingilizce, ispanyolca ve hintçenin ardından geliyor. Türkçeyi Doğu Türkistan?dan KKTC?ye kadar çoğunluğu Orta Asya?da olmak üzere 220 milyon kişi kullanma.
31
matematik ve türeten bir lisan olup kıymeti bilinmesi gerekir.
özel durumlar çok genel bir sınıflandırma olup bütün diller için geçerlidir. örneğin arapça da gırtlak sesine emanet telaffuz bir yana, bir kelimenin onlarca anlamı vardır; bu yüzden kurulan bir cümle yoruma açıktır.
ingilizce başlı başına ciddi problemler barındırır: en basit örnekle, mesela "the" nedir amk? ayrıca kısır bir dildir. yeni kelime türetemezsiniz. random access memory bulunur; maçası yemediği için baş harfleri ile kısaltır, "ram" der geçer. "bellek" olur sana "geyik".
almanca nın tümce kelimelerinden, kril alfabesinin ses problemlerinden, fransızca nın dişil - erkil kelimelerinden ve kürtçe nin kavram ve ifade yetersizliğinden bahsetmeyeceğim bile.
gavur kökenli "üniversite" kelimesini kullanmak istemezsen; evrenkent dersin, biter!
30
maalesef yetersiz bir dildir. alternatifi olmayan kelimelere kılıf bulunması için sesteş kelimeler şeklinde bir zırva yaratıılmış.
kelimelerimiz de çok yetersiz, yukarıda bahsettiğim gibi, bunu utanmadan kurallaştırmışız bir de. bundan farklı olan olaylar da var. örneğin aday adayı. rezillikten başka bir şey değil!
dilimizi çok seviyoruz ama yetersiz bunu kabul etmek lazım.
sert sessiz benzeşmesinde de sırf kulağa hoş gelsin diye özel durumlar diye bir saçmalık var ortada. sert sessiz ile biten bir kelimeye ünlü harf ile başlayan bir ek geldiğinde ereksiyon gidiyordu değil mi? kitap-ı = kitabı gibi.
şimdi bakıyoruz:
boyut-u = boyudu mu hayır amk. boyutu
limit-i = limidi mi o da değil, limiti işte!
tdk'nın çalışan bir ekibi var, internet sitelerinde dahililerinden ulaşılabiliyor kendilerine. güzel bir şey. resmi makam yazısında bir sorun olduğu zaman arıyoruz, içtenlikle yardımcı oluyorlar falan. güzel. ama bu boyut, limit vs. dalgalar özel durum olarak açıklanıyor. ne özeli amk neyin özeli? sen bi kural koyduysan bunu yapacaksın. yapmıyorsan nedenini açıklayacaksın özel durum da ne oluyor!
29
içinde bolca farsça ve arapça kelimeler olan dildir.
27
sondan eklemeli dildir. dünya da en zor öğrenilen ve konuşulan dillerden bi tanesidir.
26
türklerin konuştukları ve yazdıkları dil... okunduğu gibi yazılan... çoğu zaman...
↑