16
günün anlam ve önemine binayen kısa özetlemek istediğim harekattır.
öncelikle nedenini iyi anlamamız gerekiyor. 70'li yıllarda kıbrıslı rumların kurduğu eoka terör örgütü ada daki türklere karşı eylemlerini göz yumulmayacak bir seviyeye getirmişti. kayıtlara geçen 105 türk köyü yakılıp, yağmalanıp, işgal edilmiş ve 650 türk vatandaş katledilmişti. türkiye bu eylemler sırasında diplomatik girişimlerini sürdürmüş fakat birleşmiş milletler engelini aşamamıştı.
(bkz: zürih antlaşması)
(bkz: londra antlaşması)
eoka 'nın türk vatandaşlara karşı baskısı aynı zamanda ada da gerçekleşen bir askeri darbeye destek vermelerinin ardından türk vatandaşlar tabiri caizse kuşatma altında kalmışlardı. askeri darbe gerçekleştikten sonra türkiye garantör devlet hakkını kullanmak istemiş ve diğer garantör devlet olan ingiltere 'yi diplomatik görüşmeler için masaya davet etmişti. fakat ingiltere'nin kıbrıslı rumlara karşı olan yakınlığı bilindiği için türk silahlı kuvvetleri olası beklenmedik bir sonuç için hazırlanmaya başlamış idi.
ingiltere ile olan görüşme beklenen sonucu vermemesi ile birlikte, türkiye zürih antlaşması 'nın 3.maddesi uyarınca türk vatandaşları korumak maksadı ile bir çıkartma planı yaptı. fakat birleşmiş milletler ve abd 'nin olağanüstü baskısı neticesinde türkiye cumhuriyeti ateşkeş kararı alıp tekrar diplomatik yollardan türk vatandaşları savunmak için çalışmalara başladı. ateşkeş kararı'nın açıklanması ile birlikte jet jızında rum birlikleri türk köylerine baskına gitmesi üzerine çıkartma harekatında adaya indirilen türk silahlı kuvvetleri mensubu askerler direk cevap vermeye başladı. türk silahlı kuvvetleri lefkoşa havalimanı çevresinde ki yerleşkeleri kontrole almasından sonra ada da bir kriz süregeldi. bu krizin sonucunda ada daki cunta idaresi istifa etti.
kıbrıs'da kurulan yeni hükümet ve türkiye cumhuriyeti ada ki gerginliği dindirmek maksadı ile cenevre'de bir görüşme planladılar. görüşmelerin istenilen şekilde gitmemesi üzerine ada daki türk vatandaşların güvenliği uyarınca ayşe tatile çıksın parolası kıbrıs barış harekatı 'nı başlattı.
(bkz: bülent ecevit)
(bkz: turan güneş)
harekat başlamasıyla birlikte yaklaşık 3 gün içerisinde türk silahlı kuvvetleri adanın neredeyse yarısını kontrol altına aldı. bunun üzerine beyaz bayrak çeken rum birlikleri türk köylerinden çıkmış ve yunan mahkemesince yargılanmıştır. çoğu devletin işgal olarak tanımladığı bu hareket, yunan temyiz mahkemesince haklı görülmüştür.
"Zürih ve Londra andlaşmalarına göre Kıbrıs'a yapılan Türk askeri müdahalesi yasaldır. Türkiye, yükümlülüklerini yerine getirme hakkı olan garantör devletlerden biridir. Esas suçlular darbeyi hazırlayan ve icra eden ve bu suretle de bu müdahalenin koşullarını hazırlayan Yunan subaylarıdır."
(bkz: geldik yoktunuz)
(bkz: türk'üm cesurum geldim ve aldım)
i.hizliresim.com/...
i.hizliresim.com/...
i.hizliresim.com/...
i.hizliresim.com/...
↑