nanoteknoloji
- 1mevcut teknolojilerin daha ileri düzeyde duyarlılık ve küçültülmesine dayalı olarak hızla ortaya çıkan teknolojilerdir.
örneğin:süper küçük bilgisayarlar (bakteri büyüklüğünde), ya da milyarlarca dizüstü bilgisayar gücünde küp şeker büyüklügünde süper bilgisayarlar. - 2az önce sadece bir-iki milim uzunluğundaki solucana benzer ama solucan olmayan, telefonun üstünde kıpırdadığı için ancak seçebildiğim hedenin* kamera olduğunu düşündürten başlık.
kesin biri beni gözetliyor nanokamera ile. ezdim kafasını kameranın. - 3çalışmayı arzuladığım branşların başında geliyor.
fakat gerek türkiye'de bu alanda yapılan yatırımın sıkıntılı olması gerekse odtü ve itü dışında ( eksik varsa düzeltiriz ) başka hiçbir eğitim kurumunda bu alanda çalışma imkanının olmaması yüzünden sıkıntılı bir süreç beni bekliyor. neyse ki tayfun akın hoca var da ülkenin bu alandaki en yetkin kişilerindendir kendisi akıl danışabiliyorum. - 4selam halk,
bir dönem icn2* bünyesinde, alt branşlarından birinde araştırmalarda bulunduğum ve bu ölçekte sensör dizayn ettiğim için az biraz hakkında konuşma cüretini de kendimde bulabilirim. hakeza, "türkiye'de ilk" denir ya, endüstride de üç adet öyle nitelenecek ar-ge sonuçlarım olup, kendilerine epey de yer bulmuş durumdalar. ha bana maddi bir getirisi yok, o ayrı, çalıştık, maaşını aldık, bitti gitti.
nanoteknolojinin indirgendiği yer çipler vs değildir. ona indirgeyen, tv ve youtube gibi yerlerde tamamen safsatalardan ve yanlış mantık yürütmekten beslenen komplocu takımıdır olsa olsa. kendileri favori gülmece programlarım olur. izlemeye de bayılırım.
en son füzyon ve fizyonu karıştırıp yarım saat kafa ütüleyen, üstüne bir bok anlamadığının belli olduğu crispr hakkında ahkam kesen bir gerizekalıdan sonra bir müddet ara verdim gerçi. neyse. en azından, biyoloji, kimya, nanoteknoloji ve kısmen fizik üzerinde ahkam kesecek kadar akademik ve endüstriyel geçmişim var. prof. dr. ünvanlı dayılar çıkıyor, ben utanıyorum onların adına. adamın kafa zehir, ama en temel mantıktan yoksun. neyse, bana ne.
nanoteknolojinin türkiye endüstrisinde geldiği yer şudur: antibakteriyel.çalışmalarımdan ikisi bu alanda oldu benim de. yani nanotech falan değil bence.
başta gümüş nanopartiküller olmak üzere, bazı oksitler vs. antibakteriyel özellikler gösterdiği için, olur olmaz her yerde kullanılmakta. e. coli gibi bakterilerin çoğalma hızları ve logaritmaları üzerinden yapılan hesaplara göre, ürün antibakteriyel sayılır veya sayılmaz. velhasıl antibakteriyel kaplama vs. etiketli ürünler tamamen bakterileri yok etmez, çoğalmalarını engellemesi kafi.
asıl mevzuya gelelim, nedir nanoteknoloji?
nano- ön ekinden başlayalım. yunanca cüce, ölçekte "milyarda bir" demek. yani nanoteknolojinin isim babası olan nanometre, bir metrenin milyarda birine eşdeğer uzunluk ifadesidir.
haliyle atomların boyutlarının ölçeğidir. yani atomik boyutta teknoloji.
evren her yerde aynı işlemez, çünkü fizik kuralları her ölçekte aynı işlemez. nanoteknolojiyi öne çıkaran, o boyutta fizik kurallarının farklı çalışmasından doğan farklılıktır. bu da bizi kuantum lafına götürür ama onu yeri gelince irdeleriz.
boyut küçülterek yapılan işler nano ölçekte işlerdir ama nanoteknoloji başlığı altına giriyor işte maalesef. nanopartikül üretip bununla kaplama yapmak ne kadar nanoteknoloji? kimyasal yolla elde edilemeyen nanopartikül yok gibi, zaten mekanik yolla da zor elde edilir, daha doğrusu elde edilemez. nanoyapılar elde edilebiliyor farklı ve pahalı tekniklerle.
bir örnek farkı anlatır. on cm kalınlığında, bir metre uzunluğunda bir bakırın üzerine, on cm çapında bir bakır küre koyduğunuzda hiçbir şey olmaz.
ama on atom çapında ve yüz atom uzunluğunda bir bakırın üzerine on atom çapında bir bakır küre koyduğunuzda, nanoölçekte davranışlar değişir.
piezoelektrik ilkesiyle çalışan ve halk arasında manyetolu çakmak denen şeyin elektrik üretmesi için sağlam basınç gerekir, ama nano ölçekte piezoelektrik çok daha kolay, daha farklı ve daha verimli çalışabilir.
bu gibi farkları kullanmaktır nanoteknoloji, her şeyi küçültmek değil. temelde bilgisayar işlemcilerinin nanometre ölçeğindeki boyutları da küçültmedir. zaten fiziksel sınıra dayandılar artık. işte o fiziksel sınırın ötesi, asıl nanoteknolojinin başladığı yer.
mesela nanitleri ele alalım, yani nanobotlar, nano robotlar.
lab on a chip denilen entegre yapılar, o çipler mipler 15-20 sene evvelinin konusu. aman aman bir verim hiç alınamadı onlardan, ileride alınır mı bilmem, muhtemelen evet. hakkında bu aralar büyük yaygara kopan grafeni ülkede ilk kullananlardan biriyim, o da ölü doğdu sayılır. ama novoselov'a nobel'i getirdi zamanında. şu anda akla hayale gelmeyen şeyler çalışılıyor nanotech laboratuvarlarında.
ben tam olarak sekiz sene evvel elektron mikroskobu altında, ortamdaki ph değişimini kendi enerjisini sağlamak için kullanan bir nanitin çalışmasını izledim icn2'de. kanser hücresinin farklı ph değerini kullanıp hücreyi bulup, içine girip ilacı salmakla görevliydi. hücreye giremiyordu ama, hücre, dünyada en zor girilen yerdir çünkü, hele kanser hücresiyse, daha da zor.
insan ölçeğinde ph değişimini buji olarak kullanan verimli bir makine göremezsiniz ama nano ölçekte mümkündür. aslında anlatmak istediğim de tam olarak budur. nanoteknoloji, çok farklı boruların öttüğü bir yerde o boruları üflemeye çalışmaktır, eldeki boruları küçültmek değil. hala çalışmalar hakkında mail düşer bana oralardan, uçmuş gitmiş durumdalar.
keyifli ve zor bir alan.
zor değil aslında, çok zor bir alan. bu zorluk bilgi, hesap-kitap vs. zorluğu değil. ölçek ve getirdiklerinin zorluğu.
fiilen üç yıldır uzağım, çalışma ve lisansüstü hayatımın en büyük parçasını kaplamakta hala. geri dönebilirim de, dönmeyebilirim de.
bakarız.
adios halk. - bir önceki grdimde kullandığım tabir olan annus mirabilis gibi, yeni bir annus mirabilis gelecekse, ya bu alanda yapılan çalışmalarla olacak ya da genetikte gibi duruyor. kombo da yapabilirler.
- tesadüfe bak, icn2’de aynı labda bir süre beraber takıldığım mariana’nın nanit çalışmasını bugün evrim ağacı instaya koymuş. secret santa yapmışlardı da bu hatun organize etmişti aksmsmsms.
- hatta sigortamın kapsamını beğenmedikleri için beni laba bir ay geç almışlardı da bu hatun epey uğraşmıştı sağolsun.