1
pavlov'un köpekler üzerinde yaptığı deneyin küçük bir bebek üzerinde yapılan değişik bir versiyonu. psikolojik bir deney olması bakımından albert'in psikolojisinin içine sıçılmıştır.
korkunun şartlanmayla ögretilebilir bir şey olduğunu ortaya konmuştur. albert'in önüne çeşitli hayvanlar koymuşlar ve albert hiçbirinden korkmamış başta. sonra her hayvan koyduklarında yüksek bir zil sesi vermişler ve albert ürkmüş haliyle. daha sonra o hayvanları her gördüğünde korku tepkileri göstermiş.
bu psiko-sosyal deney ortaya koymaya çalıştığı amaç ile değil, bilimsel çalışmalarda etiğin önemi ile ilgili tartışmalara yol açmasıyla hatırlanmaktadır.
deneyle ilgili gerçek görüntüler youtube'dan izlenebilir
2
deneyin amaçladığı çıkarımlardan öte, canlı yaşamının özgürlüğü konusunda epey ses getiren deneydir.
görüyoruz, hayvanlar üzerinde yapılan deneylerde herhangi bir etik değer, canlının kendi yaşamını tayin etme konusu aranmıyor. önemli olan insanların uygarlığı ve teknolojik ilerlemeler. ama iş bir insana geldiğinde, bir çocuk veya bir bebek canlı denek olduğunda etik değer en ön saflarda yer alıyor bu sefer. bunun için bu deneylerin artmasını diliyoruz.
3
9 aylıkken kasten psikolojisi bozulan albert çocuk yaşlarda hayata veda etmiştir ayrıca. bu deneyi bugün yapmaya kalksan ortalık ayağa kalkar, john watson linç edilir. zamanında ne acayip bir bakış varmış aq.
4
Niyeyse aklımda kimsesiz bir çocuğa yapıldı diye kalmış. Çocuğun annesi laboratuvarda hademeymiş, maddi durumu kötü olduğu için kabul etmiş ama deney hakkında bilgisi yokmuş. Öğrenir öğrenmez de bebeğini kaçırmış. Belki tedavi edilip, koşullanma geri alınabilirdi. J. Watson bunu düşünmüştür. Watson da az sayko değil yalnız. Yanlış hatırlamıyorsam davranışçılık ekolünün kurucusu.
Ayrıca eskiden deneylerin etikten yoksun olduğuna bir örnektir. Şimdi iyi mi oldu; kötü mü oldu bilemiyorum? Niye diye soracak olursanız, o günlerden şimdiye, insan psikolojisi hakkında çığır açacak pek fazla bir şey bulunamadığına olan yüzeysel inancım.
5
İnsanlık tarihine çığır açtırıp fayda sağlayan ama bir yandan da etiğe taban tabana zıt psikolojik deneylerden biri.
Başka bir örneği için (bkz: stanford hapishane deneyi)
6
kan donduran bir deneydir.
korkunun doğuştan mı ya da sonradan mı oluştuğu ölçülmek için sütten kesilmemiş bir çocuk seçilmiştir. ve o çocuk bunu kaldıramayıp zaman içinde ölmüştür.
bilim vahşidir.
↑